“Zullen we vanavond iets roken?”, dat kan een vreemde vraag zijn. Zeker als die vraag van je moeder afkomstig is en zij toch bepaald geen hippie genoemd kan worden. Wel heeft mijn moeder sinds kort een rookoventje. En dus zijn we begonnen met roken. Met het eerste makreeltje waren we meteen verslaafd.

Het roken van makreel is heel eenvoudig. Gewoon verse schoongemaakte makreeltjes (de visboer had ze ook onthoofd, maar dat is niet nodig) in de hete, rokende oven leggen, deksel erop en 20 minuten later zijn ze heerlijk rokerig en gaar. Deze methode heet warm roken, maar koud roken kan ook, dan wordt de vis niet gaar. Gerookte zalm is bijvoorbeeld meestal koudgerookt. Koud roken in een rookoventje doe je door met zo min mogelijk hitte rook te creeën en de vis zo koel mogelijk te houden (bijvoorbeeld door het boven een bak met ijs te leggen). Bij de eerste poging was er nog wel garing, niet echt koud genoeg dus. Maar vies was het resultaat zeker niet.

We zijn dus nog een beetje in de expirimentele fase. Maar ik denk dat ik, zonder overdrijven, nu al kan zeggen dat we Het Allermooiste Rookgerecht al ontdekt hebben. Eigenlijk vond de ontdekking al een paar jaar geleden plaats, toen ik nog in Schotland woonde en met vriendin L naar de ‘Spirit of the West, whisky & food festival’ bij Inveraray Castle ging. Daar leerden we van celeb chef Nick Nairn hoe je langoustines klaar maakt (levend de kop eraf trekken, 50 sec. koken), aten we kaas (heel veel kaas) en leerden we whisky drinken (iets wat ik gelukkig ook nog niet verleerd ben). We aten er ook, voor het eerst, gerookte mosselen. Nou weten die Schotten toch wel een dingetje of twee over wat rook met de smaak doet. Naast gerookte zalm en whiskies met turfrook is ook de Arbroath Smokie (gerookte schelvis) wereldberoemd. Maar die mosselen, man, wat was dat lekker. Zelfs L, die helemaal niet dol op mosselen is, was wild enthousiast. Ik heb ze daarna nooit meer gevonden. Op de farmers market had de visboer ze ook, maar toen smaakte het toch minder. Ik heb zelfs nog wel eens een blikje gerookte mosselen gekocht, maar dat kwam niet eens in de buurt. Zou het aan het schitterende landschap van de Schotse westkust hebben gelegen, waren het bijzonder lekkere mosselen of was het toch de whisky?

Gelukkig niet. Want nu, drie jaar later ben ik erachter. Het enige wat je nodig hebt is een klein rookoventje, wat houtsnippers of mot en verse mosselen. En geduld, dat helaas ook wel, want de lekkerste mosselen krijg je pas als het oventje goed heet is en flink rookt.

Vooraf, voor 4 personen

1 1/2 kilo mosselen, vers en gecontroleerd (zie hier)

rookmot en een rookoventje

Mosselen moeten in korte tijd gaar worden, anders worden ze taai en droog. Verwarm de rookoven dus echt goed voor en zorg dat het flink gaat roken. Leg dan de mosselen op het rooster en doe de deksel snel weer op de oven. Als het goed is zijn de mosselen na een minuut of 5 open, nog eens 5 minuten zorgt dat de rooksmaak goed in de mosselen trekt. Serveer onmiddelijk en eet zo (zonder sausje!) uit de schelp.